Opruimen met PTSS of ander trauma: hoe blijf je in je raampje?

Onze Professional Organizers krijgen regelmatig te maken met mensen die een Posttraumatische Stress-stoornis (PTSS) of ander trauma hebben en het overzicht in huis kwijt zijn. Bij PTSS zorgen onrustige herinneringen voor grote angst en een overbelast brein, waardoor mensen die hieraan lijden niet in staat zijn hun spullen op een logische plek op te bergen. Hierdoor ontstaat rommel en loopt de onrust, die ze toch al ervaren, nóg verder op. Juist voor deze mensen is het vragen van externe hulp vaak heel spannend, zeker als een hulpverlener bij je thuis komt.

Meer overzicht met externe hulp

Wanneer het niet meer lukt zelf orde en overzicht te creëren, kunnen Professional Organizers hulp bieden. Soms gebeurt dat rechtstreeks via een cliënt, en andere keren doordat we betrokken worden in een breder hulpverleningstraject. In dat laatste geval is het belangrijk dat er goede interdisciplinaire samenwerking is, zodat alle hulpverleners op elkaar afgestemd zijn. De start van een organizingtraject kan spanning geven. Want een organizer komt binnen in je persoonlijke ruimte en stelt tijdens de eerste afspraak veel vragen: wat is hier de vaste plek van, in welke kamer zullen we beginnen, hoe ziet je administratie eruit enzovoorts.

Kom terug in je raampje, ook bij opruim-stress

Om goed om te gaan met de stress die dan kan ontstaan, is het behulpzaam meer te weten over de Window of Tolerance (vertaald: het raampje van tolerantie). Dit psychologische concept helpt je te begrijpen wat er in jezelf gebeurt bij spanning, waardoor je ook weer uit de stress kunt komen. In dit filmpje wordt daarover meer uitleg gegeven.

Wanneer je binnen je raampje van tolerantie bent, kun je emoties en indrukken goed verwerken en voel je je veilig en op je gemak. Wanneer de stress echter hoog oploopt of te lang aanhoudt, schiet de stress buiten het raam. Wanneer je aan de bovenkant uit het raampje schiet, kom je in een overactieve situatie terecht. Het brein vertelt je dan dat in je gevaar bent, met als gevolg dat je angstig, geagiteerd of boos wordt. Als je aan de onderkant uit je raam gaat, vertellen je hersens je juist dat het beter is te bevriezen of het gevaar te ondergaan. Dan word je onder andere moeilijk bereikbaar, inactief en niet productief.

Als je zelf PTSS hebt, weet je dat mensen met PTSS veel last en lading met zich meedragen. Je snapt dan nu waarschijnlijk ook waarom een organizingtraject spanning kan oproepen, waardoor je in de stress schiet. Gelukkig weten onze organizers hoe ze hiermee om moeten gaan. Wanneer je vlucht of uit je raampje gaat, stimuleren zij je weer terug te komen binnen de grenzen van je raampje.

Veilig en helder werkplan

Daarom beginnen we altijd met een intake, waarbij je de tijd en ruimte krijgt verder in te gaan op je hulpvraag en uit kunt leggen hoe het voor jou is PTSS te hebben en hoe dit werkt bij jou. Dat hoeft niet zo diepgaand als bij je psychologisch hulpverlener, maar we moeten wel je gedrag kunnen snappen. We horen graag hoe we het aan jou merken wanneer de spanning oploopt én wat je van ons nodig hebt om weer rustig te worden. Hierdoor weten we waar we in jouw situatie rekening mee moeten houden. Daarna maken we een werkplan waarbinnen het steeds veilig, helder en niet overprikkelend moet zijn.

Pas daarna gaan we samen écht aan de slag in je huis. Als we merken dat de stress te ver oploopt, vragen we je wat je nodig hebt om meer in je raampje te komen. Ondertussen zorgen we er ook voor dat de omstandigheden veilig en kalmerend voor je zijn. Natuurlijk mag je altijd in overleg een korte theepauze nemen of een rondje buiten lopen. Soms krijg je ook een overzichtelijk klusje, zoals papier verscheuren of afwassen. Daar word je dan weer rustig van. Want het geruststellende van de window of tolerance is dat nadat de stress opgelopen is, deze ook altijd weer afzakt.

Rust en overzicht

Wanneer je door de stress aan de onderkant uit je raampje schiet en bevriest, pakken we toch samen de draad weer op. Een organizer kan dan bijvoorbeeld zeggen: “ik ben hier nu, je hebt me geroepen, we hebben een plan, en we doen een klusje van een kwartier. En dan kunnen we straks kijken of er nog een klusje van een kwartier gedaan kan worden”. We zullen je altijd stimuleren wel weer aan de slag te gaan. Want of je nu tijdens het opruimen van je huis aan de bovenkant of aan de onderkant uit je raampje schiet, wij helpen je om samen weer rust en overzicht in je leven te krijgen!